Quản lý chăn nuôi bò sữa
Chọn giống bò sữa nào để nuôi
Ở vùng nóng, trình độ kĩ thuật và quản lí chưa cao, thức ăn chất lượng kém thì nuôi F1. Ở vùng khí hậu ôn hoà hơn, trình độ chăm sóc nuôi dưỡng quản lí khá hơn thì nuôi bò lai F2.
Con lai từ F3 trở lên mang 87,5% máu Hà Lan và bò Hà Lan thuần khó nuôi, sinh sản kém, chi phí thú y và chi phí phối giống cao, khó có lời, chưa thích hợp với nhiều vùng hiện nay.
Cách chọn một bò sữa tốt
Ngoại hình một bò sữa tốt:
- Da mỏng, lông thưa, đầu thanh, cổ nhỏ.
- Mông nở, không dốc.
- Ngoại hình: phần sau sâu hơn phần trước, dạng hình “nêm”.
- Bốn chân khỏe, thẳng, không chạm kheo, móng ngắn, đều như “bát úp”.
- Bụng to (chứng tỏ bò có khả năng ăn nhiều thức ăn thô)
- Đối với bò đã và đang cho sữa cần căn cứ vào:
- Sản lượng sữa cao, thời gian duy trì sản lượng sữa cao kéo dài.
- Tốc độ giảm sữa thấp, thời gian cho sữa kéo dài.
- Tính tình hiền, dễ vắt sữa, tia sữa nhẹ, tạp ăn, ít bệnh tật.
- Lên giống rõ rệt, mạnh mẽ, phối giống dễ đậu thai.
- Cách chọn một bò giống hậu bị (bò tơ) tốt:
Sinh trưởng phát triển tốt. Lên giống lần đầu trước 14 tháng tuổi. Chu kì lên giống đều đặn. Khối lượng lúc 14 tháng tuổi (đối với F1, F2) phải đạt trên 220 kg.
- Thân hình cân đối, có dáng của bò sữa. Không quá gầy nhưng không quá mập. Không chọn những bò còi cọc, ngắn đòn, bụng cóc, lông xù, da dày, da khô cứng.
- Hình dáng thể hiện rõ là bò cái không nhầm với bò đực
- Vị trí núm vú đều nhau, da bầu vú có nhiều nếp gấp
- Không chọn con cái sinh đôi cùng bê đực (85% vô sinh)
Chọn bầu vú tốt:
- Bầu vú to, nở đều mà không sệ quá gối, liên kết chặt chẽ với cơ thể nhờ hệ thống dây chằng khỏe.
- Núm vú to vừa phải và cách đều nhau. Núm vú không quá dài nhưng không quá ngắn.
- Tĩnh mạch bụng to và kéo dài từ vú lên tới gần nách, tĩnh mạch trên bầu vú nổi rõ và chằng chịt.
- Bầu vú nắn vào thấy mềm (vú da), trước khi vắt thì căng to nhưng sau khi vắt thì xẹp sẽ nhiều sữa.
- Bầu vú sờ thấy cứng (vú thịt), trước khi vắt thì căng to nhưng sau khi vắt vẫn còn to sẽ ít sữa.
- Các thùy vú trước và sau phân chia rõ ràng nhưng không quá thắt, hai thùy sau to hơn hai thùy trước.
Chú ý: Bò càng già thì bầu vú càng xệ, núm vú càng to
Nhiều bò có bầu vú rất gọn, nhỏ nhưng năng suất sữa rất cao.
NHỮNG SAI SÓT THƯỜNG GẶP KHI CHỌN BÒ SỮA:
- Không rõ nguồn gốc, lý lịch.
- Không rõ tiền sử về bệnh tật và khả năng sản xuất.
- Chọn dựa theo tiêu chuẩn của bò thịt và bò cày kéo.
- Quan tâm đến màu lông, đốm, khoáy hơn là bầu vú.
