Sữa Việt Nam
Đến năm 2020, Việt Nam có 405.000 con bò sữa
Theo Tổng cục Thống kê, đến năm 2020, Việt Nam sẽ có 405.000 con bò sữa, cho sản lượng gần 1,2 triệu tấn sữa tươi/năm. Việt Nam cũng là quốc gia đang sở hữu hệ thống trang trại bò sữa chuẩn Thực hành nông nghiệp tốt toàn cầu (GlobalGAP) lớn nhất châu Á.
Định hướng đúng từ bước đi đầu tiên
Hệ thống trang trại bò sữa chuẩn GlobalGAP thuộc Công ty CP Sữa Việt Nam (Vinamilk).
Để đưa tên doanh nghiệp sữa Việt Nam vào Top 50 công ty sữa lớn trên thế giới qua 4 thập kỷ hoạt động, một trong những quyết định đắt giá nhất của công ty sữa có giá trị tỉ đô này chính là tư duy đầu tư vùng nguyên liệu từ rất sớm, ngay đầu thập niên 90 của thế kỷ trước. Bà Mai Kiều Liên, Tổng Giám đốc Vinamilk, từng chia sẻ: "Chúng ta có hệ thống chăn nuôi bò sữa, điều này là quan trọng nhất. Tự chủ nguyên liệu thì tự chủ mọi thứ, trong đó có giá thành. Nếu không có vùng nguyên liệu, có lẽ sẽ không có Vinamilk ngày nay".
Trang trại bò sữa organic đầu tiên của Việt Nam tại Đà Lạt được Vinamilk đầu tư với đàn bò sữa organic được nhập khẩu
Ngay từ những năm sau 1975, Vinamilk đã định hướng rõ ràng: Phải thay thế nguyên liệu nhập khẩu, phát triển đàn bò sữa trong nước. Năm 1991, công ty bắt tay xây dựng vùng nguyên liệu nội địa, "cuộc cách mạng sữa" hay còn gọi là cuộc "cách mạng trắng" ra đời; đến năm 2005, bắt đầu giai đoạn xây dựng trang trại tập trung, công nghệ cao với sự ra đời của trang trại đầu tiên tại tỉnh Tuyên Quang.
"Cuộc cách mạng" này gặp khó khăn do chăn nuôi bò sữa không phải là thế mạnh truyền thống của Việt Nam, nông dân không có kinh nghiệm nuôi bò sữa, khí hậu không thích hợp nhưng đến nay, Vinamilk đã xây dựng được 12 trang trại trải dài khắp cả nước. Chính sách tam nông và việc hợp tác chặt chẽ với nông dân đã giúp nâng đàn bò từ 3.000 con năm 1991 lên 113.000 con năm 2015 và đến nay là 130.000 con, năng suất sữa không thua kém các nước trong khu vực và thế giới.
Giải quyết bài toán chất lượng sữa tươi
Sau khi xây dựng trang trại Vinamilk đầu tiên, năm 2005 cũng là thời điểm ngành sữa Việt Nam tăng trưởng tích cực khi nhận thức của cộng đồng về bổ sung dinh dưỡng từ sữa tăng lên. Ngành sữa ngày càng phát triển đã mở ra nhiều cơ hội, đồng thời cũng là thách thức cho doanh nghiệp khi không chỉ đáp ứng sản lượng mà còn phải bảo đảm các tiêu chuẩn chất lượng khắt khe.
Thời điểm đó, Vinamilk chính thức được Tổ chức Control Union trao giấy chứng nhận GlobalGAP cho trang trại tại tỉnh Nghệ An. Đây cũng là trang trại đầu tiên tại Đông Nam Á được GlobalGAP chứng nhận và là 1 trong 3 trang trại đạt chuẩn GlobalGAP của châu Á tại thời điểm khánh thành năm 2014.
Vinamilk cũng đã triển khai xây dựng và đưa vào hoạt động trang trại bò sữa organic tại Đà Lạt vào năm 2017. Đây là trang trại bò sữa organic đầu tiên tại Việt Nam đạt được tiêu chuẩn organic châu Âu do Tổ chức Control Union chứng nhận. Năm 2018, lần đầu tiên tại Việt Nam, bò sữa A2 thuần chủng từ New Zealand được nhập về Việt Nam trong hệ thống trang trại bò sữa của Vinamilk. Chỉ 1 tháng sau, lô sữa đầu tiên của thế hệ bò sữa A2 của Vinamilk sản xuất đã được tung ra thị trường dưới hình thức sữa thanh trùng và sữa tiệt trùng.
Phát huy nội lực giúp thay đổi ngành sữa
Dù bài toán xây dựng ngành bò sữa đầy thách thức nhưng bằng sự đầu tư bài bản và chủ động ứng dụng công nghệ cao, doanh nghiệp hoàn toàn có khả năng biến những thách thức đó thành cơ hội. Sự thành công của Vinamilk đã chứng minh ngành chăn nuôi bò sữa dù không phải là thế mạnh của Việt Nam nhưng vẫn có thể tạo nên sự phát triển mạnh mẽ nhờ vào những bước đi chắc chắn trong việc đầu tư và ứng dụng công nghệ hiện đại.
Bài và ảnh: Hồng Hạnh