Phương pháp canh tác
Kỹ thuật trồng cỏ chất lượng cao
Các loại cỏ và ưu thế dinh dưỡng
Trong chăn nuôi bò sữa, việc cho bò ăn cỏ có chất lượng cao sẽ giúp tăng sản lượng, giảm giá thành sản xuất sữa và tăng sức khỏe đàn bò. Theo chân con bò sữa, nhiều loại cỏ đã được du nhập vào nước ta để trồng và phục vụ cho việc cung cấp thức ăn cho các nàng bò. Đầu tiên là cỏ voi, tiếp theo là cỏ sả và bây giờ là cỏ Mulato. Cỏ voi, nhờ lợi thế là được du nhập trước tiên, và cùng phát triển qua một thời gian dài với nghề chăn nuôi bò sữa nên rất được nhiều bà con nông dân trồng phổ biến hiện nay. Cỏ sả cũng được nhiều người trồng nhưng kém được ưa chuộng do kén đất và đòi hỏi nhiều công chăm sóc.
Từ năm 1996, FrieslandCampina VN (với các nhãn hiệu nổi tiếng như Cô Gái Hà Lan, YoMost, Friso, Fristi…) đã thực hiện việc ký hợp đồng thu mua sữa trực tiếp với các hộ nông dân và tiến hành chương trình Phát triển ngành sữa nhằm giúp nông dân chăn nuôi bò sữa phát triển bền vững. Trong gần 15 năm qua, công ty đã đầu tư hơn 10 triệu đôla Mỹ cho các hoạt động: xây dựng 4 trung tâm làm lạnh, 41 điểm thu mua, thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn, xây dựng đội ngũ khuyến nông với hơn 70 người để hỗ trợ kỹ thuật cho người nuôi bò. Ngoài ra, chương trình luôn khuyến khích người nông dân sản xuất sữa chất lượng tốt thông qua chính sách trả tiền theo chất lượng sữa.
Cỏ Mulato là giống cỏ tương đối mới đã được trại bò sữa kiểu mẫu FrieslandCampina Việt Nam trồng thử nghiệm từ năm 2009. Kết quả cho thấy cỏ Mulato có những điểm ưu việt hơn các loại cỏ voi, cỏ sả như: thành phần dinh dưỡng cao (hàm lượng chất đạm và năng lượng), năng suất cao, chi phí trồng một kg cỏ thấp, chịu nắng hạn, và nhất là ngon miệng… bò vì thân và lá mềm, bò rất thích ăn. Theo tính toán, trên cùng một hecta đất trồng cỏ, so với cỏ voi thì cỏ Mulato có năng suất tươi cao hơn 40%, vật chất khô quy đổi cao hơn 50% và đạm thô quy đổi cao hơn 100%. Nói cách khác, nếu một hecta đất nếu trồng cỏ voi nuôi được 10 con bò sữa thì trồng cỏ Mulato có thể nuôi được 14 con bò.
Kỹ thuật trồng cỏ
Trồng cỏ cũng giống như trồng các loại cây trồng khác, phải qua rất nhiều khâu như: chuẩn bị đất, phân bón, giống, chăm sóc và cuối cùng là thu hoạch đúng cách; và khâu nào cũng đòi hỏi người chăn nuôi phải cần mẫn và kỹ lưỡng. Cỏ Mulato có thể được trồng quanh năm tuy nhiên nếu trồng vào đầu mùa mưa sẽ đỡ công tưới nước. Khâu chuẩn bị đất, cần lưu ý cày sâu, bừa kỹ và dọn sạch cỏ… dại. Có thể rạch hàng hoặc lên liếp đối với vùng đất trũng, để xuống giống. Bón phân kết hợp phân chuồng và phân vô cơ (urê, kali và lân) để bón lót và bón thúc. Lượng phân bón tùy thuộc vào độ màu mỡ của đất và có thể sử dụng thêm vôi bột bón cho đất có độ phèn cao để trung hòa.
Cách trồng phụ thuộc vào việc sử dụng hạt hay dùng gốc cỏ khỏe mạnh để làm giống, nếu trồng bằng hạt thì sau khi xuống giống nên phủ một lớp đất mỏng bên trên. Trồng bằng gốc thì giữa các bụi cỏ cần có khoảng cách hợp lý để không phí đất nhưng cũng tạo điều kiện tốt nhất để cỏ quang hợp và phát triên tốt. Lứa cỏ đầu tiên có thể cắt sau khoảng 50 – 55 ngày xuống giống, khi đó cỏ có độ cao khoảng 1 mét. Sau đó mỗi lứa cách nhau khoảng 45 ngày và cứ tiếp tục như vậy trong vòng 3 năm thì trồng cỏ mới.
(Theo tài liệu tập huấn chăn nuôi bò sữa của FrieslandCampina VN)
