Sữa bột bán theo cân: Chất lượng “đảm bảo” bằng lời nói

Nếu khách mua lẻ từng cân, người bán sẽ chiết từ các bao sữa lớn sang túi nilon. Hầu hết các bao sữa không có bất kỳ nhãn mác hay hạn sử dụng. Giá bán mỗi cân sữa này chỉ khoảng 60.000 đồng.

Chúng tôi thắc mắc, tại sao sản phẩm này không có nhãn mác, chủ cửa hàng cho biết, sữa nhập khẩu cả bao 25kg, được chiết ra túi nhỏ nên không có nhãn mác. Cách duy nhất khách hàng nhận biết nguồn gốc của loại sữa này là chú thích bằng bút dạ được chủ hàng ghi ngoài các bao sữa: sữa Hà Lan, sữa New Zealand hoặc được giới thiệu bằng miệng. Theo đó, giá của mỗi loại giao động từ 60.000 – 90.000 đồng/kg.

Ở cửa hàng 120 Hàng Buồm, khi chúng tôi hỏi mua sữa bột về làm bánh kem, chủ cửa hàng tư vấn chúng tôi nên mua loại sữa được nhập khẩu từ Hà Lan, giá 80.000 đồng/kg, đảm bảo thơm ngon. Theo chị chủ, các hiệu bánh kem tại Hà Nội và nhiều vùng lân cận thường lấy loại này về làm nguyên liệu sản xuất.

Cầm một túi sữa bột trong túi nilong được buộc bằng dây chun, mà không thấy có hạn sử dụng, chủ cửa hàng giải thích, nếu mua cả bao 25kg thì có hạn sử dụng. Chị tặc lưỡi, ở đây người ta mua cả số lượng lớn về làm hàng, người mua lẻ hầu như rất ít, nếu mua để làm hàng thì giá sẽ rẻ hơn, mua số lượng bao nhiêu cũng có.

Tại kiốt T.Y trong chợ Đồng Xuân, khi biết mục đích mua sữa của chúng tôi, chị chủ cửa hàng cũng tận tình tư vấn: mua làm bánh chỉ cần mua loại 50.000 – 60.000 đồng/kg thôi, nếu làm kem hay sữa chua mới cần mua loại khoảng 70.000-80.000 đồng/kg.

Thời gian gần đây, các loại sữa này không còn được bày bán công khai tại chợ Đồng Xuân nhưng chỉ cần có nhu cầu, khách hàng mua bao nhiêu cũng có, không giới hạn số lượng. Phần lớn sữa bán cân có chung đặc điểm: không nguồn gốc xuất xứ, không nhãn mác, không hạn sử dụng…

Giá rẻ tỉ lệ thuận với chất lượng

Trong khi, các loại sữa nhập khẩu đang được bán với giá rất đắt, hộp 400gr dao động từ 200.000 – hơn 400.000 đồng/hộp thì sữa bột bán theo cân giá rẻ bất ngờ: từ 50.000 – 80.000 đồng/kg. Không ít loại sữa bột nhập khẩu hiện nay có thể quảng cáo không đúng như chất lượng in ấn trên bao bì nhưng đều được kiểm định qua Bộ Y tế thì sữa bột bán theo cân được kiểm định chất lượng hay chưa, hầu như không ai biết.

Quản lý thị trường TP.HCM từng bắt giữ nhiều xe chở sữa bột đóng gói 25kg/bao không rõ nguồn gốc. Ảnh minh họa

Một nhân viên Chi cục quản lý thị trường cho biết, việc kiểm tra chất lượng sữa chủ yếu từ phía Bộ Y tế, phía quản lý thị trường chỉ xử lý những mặt hàng không rõ nguồn gốc, không hạn sử dụng. Tuy nhiên hiện nay, những mặt hàng sữa này không được bày bán công khai, các cửa hàng bán lẻ chỉ lén lút bán cho khách hàng. Bởi vậy, lực lượng chức năng rất khó kiểm soát.

Theo bà Nguyễn Thị Lâm, Phó giám đốc Viện dinh dưỡng Quốc gia, người tiêu dùng cần phải thận trọng với những loại sữa trôi nổi trên thị trường, bởi trên thực tế, một số loại sữa trôi nổi trên thị trường thường không đủ chất đạm như hàm lượng đã công bố. Với sữa cho trẻ em dùng, hàm lượng đạm phải từ 25 - 30%KL. Trẻ sử dụng sữa thấp đạm trong thời gian dài sẽ bị chậm phát triển, giảm miễn dịch... về lâu dài, các cơ quan khác như gan, thận, tim sẽ bị ảnh hưởng.

Cũng bởi cách bán hàng lén lút của tiểu thương, khi cơ quan chức năng có bắt giữ cũng chỉ bắt giữ được một vài gói lẻ (bởi chủ cửa hàng luôn để trong kho, nếu khách hàng có nhu cầu sẽ giao tận nhà) và điều này không thể giải quyết được tận gốc vấn đề. Trong khi, lực lượng chức năng vẫn chưa kiểm soát chất lượng của loại sữa bột này, cách tốt nhất là người tiêu dùng phải tự bảo vệ mình, bằng cách chọn mua những sản phẩm có uy tín, thương hiệu trên thị trường hiện nay.